Nhà vườn theo phong cách Nhật chính là tuyệt tác của những nghệ nhân làm vườn. Mọi thứ từ cây cối cho đến những đồ vật đặt trong khu vườn đều có xu hướng thiên về tâm linh, một thứ tâm tưởng thuộc về nơi linh thiêng, cao quý. Nhìn vào khu vườn truyền thống của Nhật, chúng ta sẽ thấy một không gian yên ắng, thanh bình đến trống trải. Nếu bạn bỏ thời gian ra để khám phá khu vườn Nhật Bản và ý nghĩa của nó, chắc chắn bạn sẽ còn thấy nhiều điều hấp dẫn và thú vị hơn nữa.
Nhà vườn theo phong cách Nhật
Một nhà vườn theo phong cách Nhật cơ bản thường bao gồm các yếu tố: hồ nước, đá, cây và những thực vật nhỏ hơn. Theo những nghệ nhân làm vườn, khu vườn là sự mô tả thiên nhiên một cách chính xác nhất và cũng thể hiện được lòng kính trọng của con người đối với tự nhiên. Thậm chí nhìn vào khu vườn Nhật, bạn còn có thể thấy được cả 4 mùa trong đó. Phong cách thiết kế nhà vườn Nhật Bản có rất nhiều loại, nhưng chủ yếu nhất vẫn là 3 phong cách truyền thống: Karesansui, Chaniwa và Tsukiyama.
Nhất Tâm Landscape sẽ giới thiệu tới các bạn 3 phong cách nhà vườn Nhật:
1. Karesansui (Sân vườn cát và đá, vườn khô hay vườn đá)
Karesansui còn gọi là sân vườn thiền định (Zen garden) là phong cách duy nhất chỉ có ở Nhật, nên cũng có nơi gọi là vườn Thiền. Kiểu phong cách này, vẻ đẹp của thiên nhiên được miêu tả theo quan niệm trừu tượng bằng cách sử dụng đá, cát, sỏi và những miếng rêu. Rất ít cây cỏ, thậm chí có nơi không hề có. Khu vườn được thiết kế trông như những hòn đảo hay ngọn núi nổi lên trên giữa mặt nước mênh mông trong khi không hề sử dụng một chút nước nào.
Nhà vườn theo phong cách Karesansui
Nước ở đây chính là cát trắng được cào thành những vòng tròn gợn sóng xung quanh những hòn đá – tượng trưng cho những hòn đảo và núi non của Nhật Bản. Những viên sỏi hay phiến đá phẳng sẽ tượng trưng cho những cây cầu. Và một điều đặc biệt là, khu vườn luôn được thay đổi theo một thời gian nhất định.
Những hòn đá, những làn sóng cát được sắp xếp lại theo chủ ý của chủ nhân khu vườn, nhưng những hòn sỏi hay phiến đá thì rất ít khi được sắp xếp lại, chúng chỉ được xếp lại theo một trật tự mới mỗi khi có sự can thiệp của thời tiết hoặc do sự vô tình của con người.
Vườn đá Nhật Bản
Kiểu nhà vườn này thoạt trông có vẻ đơn giản, bình thường nhưng giá trị thực của nó đòi người ngắm cảnh phải ngồi trầm tư, mặc định và từ từ thấu hiểu ý nghĩa sâu xa hàm chứa bên trong những hình dáng đơn giản kia.
2. Chaniwa (vườn trà đạo)
Không cầu kỳ và bí ẩn như Karesansui mà mang vẻ tôn nghiêm, trầm mặc, vườn trà Chaniwa được thiết kế cho phù hợp với những nơi có tổ chức nghi lễ thưởng trà (Chanoyu). Sở dĩ có tên như vậy là bởi khu vườn có liên hệ mật thiết với Trà Đạo. Khi tham gia vào nghi lễ thưởng trà (Chanoyu) của người Nhật, bạn sẽ phải vào Trà thất (Chashitsu), và Trà thất thì lại nằm trong Chaniwa. Nói cách khác, Chaniwa là khu vườn được thiết kế để dành cho những nơi có tổ chức Chanoyu.
Bố cục của một khu vườn Chaniwa bao gồm trung tâm là trà thất chính với con đường mòn nhỏ bằng đá dẫn đến đó gọi là nobedan, điểm xuyết với những bụi hoa và cây cảnh xanh mướt. Ngoài nobedan, Chaniwa có thêm những đặc trưng khác như đèn đá, bể nước bằng đá hay hàng rào truyền thống làm bằng tre, nứa…
Nhà vườn theo phong cách Chaniwa
Mục đích phong cách Chaniwa một cách đơn giản với yếu tố chủ đạo là đá chính là để tạo ra sự cô độc và tách rời khỏi thế giới hiện tại cho người tham gia Chanoyu, khiến chủ nhân nghi lễ cũng như người khách được mời đến thưởng trà trở nên tập trung hơn, có thể cảm nhận được sâu sắc hơn hương vị của trà, sự tôn nghiêm và thành kính của cả 2 bên chủ – khách, cảm thấy trân trọng hơn cái giây phút “nhất kỳ nhất hội” ấy, đồng thời có được khoảnh khắc yên bình tĩnh lặng hiếm có giữa cuộc sống hối hả nhộn nhịp thường ngày.
Nhà vườn theo phong cách Chaniwa
Chaniwa không phải là khu vườn để ai cũng có thể thoải mái bước vào tham quan. Nhưng không vì thế mà nó không mất đi sự nổi tiếng so với những khu vườn truyền thống khác của Nhật Bản. Khi đã bước vào Chaniwa rồi thì bạn sẽ không thể quên được cái ấn tượng mà nó tạo ra cho người xem: sự đơn giản, tĩnh mịch đến mức bạn không dám thở mạnh vì sợ sẽ phá vỡ cái không khí trang nghiêm và thành kính ấy.
3. Tsukiyama ( Vườn Đồi )
Tsukiyama được dựng lên với yếu tố chủ đạo là những ngọn núi nhân tạo, do đó nó còn được gọi là Vườn Đồi. Vườn Đồi được thiết kế để mang lại ấn tượng về một vùng đất rộng lớn, mặc dù hầu hết các khu vườn như thế này thực sự không lớn lắm, thậm chí là nhỏ.
Đặc trưng của khu vườn kiểu này là những ngọn đồi, dòng suối, con thác nhỏ, những ao hồ trong veo, bên cạnh là cây cầu bắc ngang, điểm xuyết vào đó những bụi cây xanh tươi hay những bông hoa khoe sắc, những con đường nhỏ quanh co, y hệt như một bức tranh thu nhỏ của thiên nhiên rộng lớn. Có thể nói, Tsukiyama là khu vườn được thiết kế mô phỏng theo thế giới thiên nhiên chỉ bằng những yếu tố cơ bản của tự nhiên.
Công viên cá Koi theo phong cách Tsukiyama
Nếu như 2 loại vườn Karesansui và Chaniwa khiến người xem chìm vào thế giới tâm tưởng đầy tĩnh lặng và suy tư thì Tsukiyama lại khác hẳn. Nó giúp chúng ta về lại với thiên nhiên cây cỏ, sống lại trong thế giới hoang sơ và tự nhiên nhất, cảm nhận được không khí trong lành, sức sống âm ỉ nhưng không ngừng vươn lên trong từng sợi cỏ, hạt sương, tránh xa cuộc sống xô bồ, ồn ã và đầy bon chen.
Công viên cá Koi theo phong cách Tsukiyama
Thay vào đó là những âm thanh đến từ tự nhiên, tiếng nước chảy róc rách từ những dòng suối nhỏ, tiếng thác nước reo vui trong nắng sớm, hay tiếng những con côn trùng đập cánh trong không trung ….Quay về với tự nhiên, quan tâm đến thiên nhiên, và hãy bảo vệ thiên nhiên, đó chính là điều mà những nghệ nhân thiết kết Tsukiyama muốn chúng ta để ý và hướng tới.
Những nhà vườn theo phong cách Nhật luôn đạt được đồng thời 2 yếu tố lớn: tính thẩm mỹ cao và ý nghĩa sâu sắc. Mỗi nhà vườn đều toát lên vẻ đẹp đặc trưng riêng, nhưng những ý nghĩa ẩn sâu trong nó cũng nổi bật không kém. Nó khiến người xem không thể dời mắt hay dời chân ra khỏi khu vườn khi còn chưa tìm hiểu được hết ý nghĩa của nó. Vườn Nhật luôn có một sức hút hấp dẫn đến kỳ lạ với tất cả những ai có ý định bước vào đó.
